چرا لکنت در محیط‌های شلوغ و پرتنش بیشتر می‌شود؟

بررسی علمی، روان‌شناختی و عصبی‌شناختی لکنت در موقعیت‌های استرس‌زا

بسیاری از والدین می‌گویند: «کودکم در خانه راحت صحبت می‌کند، اما در مهمانی یا مدرسه لکنتش شدیدتر می‌شود.» این پدیده به‌هیچ‌وجه تصادفی نیست. لکنت تحت‌تأثیر عوامل مختلفی از جمله هیجان، استرس، فشار اجتماعی و حجم ورودی‌های محیطی قرار دارد.
در این مقاله از منظر عصب‌شناسی، روان‌شناسی و بالینی بررسی می‌کنیم که چرا لکنت در محیط‌های شلوغ تشدید می‌شود و چگونه می‌توان این وضعیت را مدیریت کرد.

---

مغز کودک و پردازش هم‌زمان اطلاعات

🧠 مغز کودکی که دچار لکنت است، در زمان صحبت‌کردن باید همزمان چند وظیفه را انجام دهد:

در محیط‌های شلوغ مانند کلاس درس، مهمانی یا فضای عمومی، ورودی‌های شنیداری و بصری افزایش پیدا می‌کنند. مغز کودک دیگر نمی‌تواند به‌خوبی تمرکز خود را روی گفتار حفظ کند، و همین باعث افزایش دفعات گیر، تکرار یا سکوت‌های گفتاری می‌شود.

نقش اضطراب و نگرانی اجتماعی

😟 وقتی کودک احساس کند که دیگران منتظرند او روان صحبت کند، مغز وارد وضعیت «مقابله با تهدید» می‌شود.
✅ در این حالت، آمیگدال (مرکز عاطفی مغز) فعال شده و سیستم گفتاری را دچار اختلال می‌کند.
🔻 این حالت مخصوصاً در کودکانی دیده می‌شود که:

• توسط اطرافیان یا هم‌کلاسی‌ها مسخره شده‌اند

• تجربه گفتار ناموفق داشته‌اند

• آگاهی بالایی نسبت به لکنت خود دارند

محیط شلوغ یعنی فشار بیشتر بر «نظام کنترل گفتار»

🔬 نظریه‌های نوین عصب‌زبان‌شناسی مانند مدل پیش‌بینی اسمیت (Smith Predictor)، نشان می‌دهند که لکنت زمانی شدت می‌گیرد که بازخورد شنیداری و حرکتی کودک دچار تأخیر یا خطا شود.
در محیط‌های شلوغ، این تأخیر به‌شدت افزایش می‌یابد.
📌 نتیجه: افزایش لکنت در صداهای خاص، کلمات دشوار یا آغاز جملات

نشانه‌هایی که باید جدی بگیرید:

• کودک در جمع کمتر صحبت می‌کند

• فقط در خانه روان است

• هنگام گفتار، دست یا بدنش را تکان می‌دهد

• پس از هر مهمانی، دچار خستگی یا افت اعتمادبه‌نفس می‌شود

✅ این نشانه‌ها بیانگر تأثیر استرس محیطی بر شدت لکنت کودک هستند.

راهکارهای عملی برای والدین و درمانگران:

۱. کاهش فشار گفتاری در محیط‌های شلوغ

• به کودک زمان بدهید تا خودش صحبت کند

• نگذارید کسی جمله‌اش را کامل کند

• در جمع‌های بزرگ، گفت‌وگوهای دو‌نفره ایجاد کنید

۲. آموزش کنترل تنفس و ریتم گفتار

📦 در پکیج “تمرینات تنفسی برای کودکان دچار لکنت” تکنیک‌هایی برای حفظ ریتم طبیعی گفتار در محیط‌های استرس‌زا ارائه شده است.
🔗 www.digi-download.ir

۳. استفاده از بازی‌درمانی برای تمرین گفتار در شرایط محیطی متنوع

• بازی‌های نقش‌آفرینی مانند «فروشنده و مشتری»

• تمرین گفتار با حضور خواهر، برادر یا مهمان

• ضبط صدا و گوش‌دادن با هدف تقویت بازخورد شنیداری

📦 این تمرین‌ها در پکیج “لکنت و بازی‌های اجتماعی” موجود هستند.

۴. روان‌سازی گفتار کودک با تکنولوژی

📱 استفاده از دستگاه‌های کمک‌درمانی مانند SpeechEasy که با ایجاد تأخیر یا تکرار شنیداری، گفتار را در محیط‌های شلوغ روان‌تر می‌کنند
📦 معرفی و آموزش این تکنولوژی در پکیج “لکنت و بازخورد شنیداری”

مشاوره تخصصی برای والدین و معلمان

🔍 کلینیک گفتار توان‌گستر کرج، با برگزاری جلسات آنلاین و حضوری برای والدین، مربیان و مشاوران مدارس، آموزش‌هایی در زمینه مدیریت لکنت در محیط‌های استرس‌زا ارائه می‌دهد.

منابع و پکیج‌های پیشنهادی:

📦 پکیج دکتر لکنت – کودکان ۳ تا ۱۲ سال
📦 پکیج جهش سبز – تقویت شناخت، تمرکز و آرام‌سازی ذهنی
📦 پکیج لکنت و مدرسه
📦 پکیج درمان لکنت بزرگسالان در موقعیت‌های اجتماعی

🔗 تهیه از:
www.digispeech.ir
www.digi-download.ir

راه‌های ارتباطی:

📱 اینستاگرام:

📺 آپارات و یوتیوب:

📞 واتساپ مشاوره: ۰۹۱۲۱۶۲۳۴۶۳
📍 آدرس کلینیک: کرج، رجایی‌شهر، بلوار انقلاب

لکنت در محیط‌های شلوغ و پرتنش، پاسخی طبیعی به افزایش فشار روانی و بار شناختی است. با مدیریت هوشمندانه محیط، تمرین‌های خانگی و آموزش والدین، می‌توان کودک را در مسیر گفتاری روان و با اعتمادبه‌نفس هدایت کرد.
کلینیک گفتار توان‌گستر کرج همراه والدین آگاه و دغدغه‌مند برای ساخت آینده‌ای روان برای فرزندشان است.