شرح وضعیت مراجع: مادر پارسا، پسربچه‌ای چهارساله، در پیام خود نگرانی‌هایی از وضعیت گفتاری فرزندش مطرح کرده است. او می‌گوید که پارسا تنها از خرداد ماه (حدود ۳٫۵ سالگی) شروع به بیان کلمات کرده و هنوز نمی‌تواند به سؤالات پاسخ درستی بدهد. با وجود آنکه کودک بعضی کلمات را بیان می‌کند و در پازل‌چیدن توانمند است، اما درک و پاسخ‌دهی به پرسش‌ها (مثلاً «این چیه؟» یا «کجاست؟») برای او دشوار است. خانواده معتقدند زمان مشکل را حل می‌کند، اما مادر به‌درستی نگران یادگیری، پیشرفت تحصیلی و سلامت ارتباطی فرزند خود است.

مایلستون‌های طبیعی رشد گفتار و زبان در کودکان سالم

برای درک بهتر وضعیت پارسا، باید رشد طبیعی زبان را در کودکان بشناسیم. در جدول زیر مراحل رشد گفتار و زبان در کودکان به‌صورت خلاصه آورده شده است:

مقایسه با پارسا

پارسا اکنون ۴ سال دارد، اما تا سه‌سال و نیمگی هنوز کلام نداشته است. گرچه او در حال حاضر صحبت را آغاز کرده، اما توانایی پاسخ‌دادن به سؤالات ساده را ندارد. این تأخیر در رشد گفتار، به‌ویژه در درک زبانی، ممکن است نشانه‌ی یکی از موارد زیر باشد:

• تأخیر رشدی زبان (Language Delay)

• اختلال در درک زبان (Receptive Language Disorder)

• ضعف در مهارت‌های ارتباطی اجتماعی (Social Communication Delay)

تحلیل تخصصی وضعیت پارسا

ضعف در پاسخ‌دهی به سؤال‌ها اغلب نشان‌دهنده‌ی مشکلات در درک زبان یا حافظه شنیداری است. این مشکل ممکن است از تأخیر رشدی ساده تا اختلالات زبانی پیچیده‌تر متغیر باشد. آنچه نگرانی مادر را مشروع می‌سازد، وجود اضطراب شدید، وسواس نسبت به یادگیری، و ترس از ورود کودک به مدرسه بدون آمادگی زبانی کافی است. عدم تعامل هدفمند و محدود بودن واژگان در این سن، لزوم شروع درمان تخصصی را به‌وضوح نشان می‌دهد.

برنامه درمانی در کلینیک گفتار توان‌گستر کرج

در کلینیک تخصصی گفتار توان‌گستر کرج، درمان کودکانی مانند پارسا با یک برنامه ساختاریافته، علمی و متناسب با سن و سبک یادگیری انجام می‌شود. مراحل درمان شامل:

۱. ارزیابی جامع:

شامل بررسی شناختی، زبانی، شنیداری، روان‌شناختی و بازی با استفاده از ابزارهای معتبر جهانی. ارزیابی اولیه توسط آسیب‌شناس گفتار و زبان و متخصص روان‌شناسی عمومی، سیاوش عطایی انجام می‌شود.

۲. تمرکز بر درک شنیداری و پاسخ‌دهی:

تمریناتی مانند:

• نام‌بردن اشیاء آشنا در تصویر

• انتخاب اشیاء بر اساس دستور

• پاسخ به پرسش‌های ساده با تصویر

• استفاده از کتاب‌های گفت‌وگومحور و بازی‌های کلامی هدفمند

۳. ارتقاء تولید کلام:

تکنیک‌های تلفظی، افزایش واژگان، و ساخت جملات کوتاه همراه با بازی‌درمانی و کارت‌های تصویری.

۴. آموزش والدین برای درمان در خانه:

والدین می‌آموزند:

• چطور سؤال بپرسند و منتظر پاسخ بمانند.

• چطور واژه‌ها را در موقعیت‌های واقعی به کودک آموزش دهند.

• از تکنیک‌هایی مانند «مدل‌سازی»، «بازگویی» و «گفت‌وگوی رویدادی» استفاده کنند.

پیام به مادر پارسا و والدین نگران

والد گرامی، نگرانی شما کاملاً منطقی است. شروع دیرهنگام گفتار، عدم پاسخ به سؤال‌ها، و محدود بودن مهارت‌های زبانی در چهار سالگی نباید به زمان سپرده شود. برخلاف باور اشتباه برخی اطرافیان، زمان همه چیز را حل نمی‌کند. زمان، بدون مداخله هدفمند، گاهی فقط فاصله کودک شما با همسالانش را بیشتر می‌کند. اگر فرزندتان در ۴ سالگی هنوز سؤالات را نمی‌فهمد یا پاسخ نمی‌دهد، اکنون دقیق‌ترین زمان مداخله است. مغز کودک شما آماده‌ی یادگیری است، به شرط آنکه مسیر درست را با شما همراه شود.

راه‌های ارتباطی و منابع آموزشی کلینیک گفتار توان‌گستر کرج

📍 آدرس: کرج، رجایی شهر، بلوار انقلاب
📞 تماس و واتساپ: 09121623463
🌐 سایت تخصصی: digispeech.ir

اینستاگرام:

• برنامه‌های درمانی: @siavashataee

• آموزش بازی‌ها: @goftatavangostar

• آموزش لکنت: @Device_speech_aid

یوتیوب: youtube.com/@doctorspeechy
آپارات: aparat.com/doctor_loknat.ir
تلگرام:

• آکادمی آموزش: @academysiavashataee

• صداهای گفتاری: @GTGacademy

• آکادمی لکنت: @doctorloknat

بسته پیشنهادی: «از واژه تا گفتار» برای پارسا

این بسته درمانی برای کودکانی با تأخیر زبانی متوسط تا شدید طراحی شده و شامل:

• افزایش دایره واژگان

• پاسخ‌دهی به سؤال

• بازی‌درمانی زبانی

• آموزش ساخت جمله و داستان‌سازی

می‌باشد و در جلسات حضوری یا آنلاین قابل اجراست.

در پایان…
اگر کودکتان تازه شروع به صحبت کرده، این نه پایان مسیر، بلکه آغاز فرصت است. اکنون زمان طلایی مغز اوست. اجازه دهید با برنامه‌ریزی علمی، این فرصت به دستاورد تبدیل شود. کلینیک گفتار توان‌گستر کرج، خانه‌ی رشد کودکان شماست.